Modern çağımızda, mobilyalar hayatımızın gerekli ve vazgeçilmez birer parçası olmuş, ve doğum anımızdan son nefesimize kadar hergün kullandığımız bir element haline gelmiştir. İnsanlığın ilk çağlarındada acaba böylemiydi? Mobilya o zamanlarda da varmıydı? Günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçasımıydı?
Bu makalede, bu soruların yanıtlarını arayacak ve nasıl var olduğunu göreceğiz.
Tarihte insanların göçebe hayatlarını terk ederek, şehirler kurmaları ve yerleşik hayata geçmeleri açıkça görünmekte, mobilyanın gerekliliğide bu sayede ortaya çıkmaya başlamıştır.
Tarih boyunca, mobilya trendleri ( kullanılan malzemeler, dizaynlar, vb) toplumlar ile birlikte gelişim göstermiştir. Teknolojinin ilerleyişinin yanında, ulaşabildikleri materyallerde sorunun bir parçasıydı. İskoçya'nın Orkney köyünde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan mobilya bunun en önemli örneklerinden biridir. Tarihçilere göre M.Ö.3100 yılına ait bu mobilya dünyanın en eskisidir. Bölgede ki ağaç sıkıntısı nedeniyle bu mobilya taştan yapılmıştı.
Günümüze kadar ulaşmayı başaran ilk ahşap mobilya M.Ö. 2700 yıllarındaki Mısır Firavunlarına kadar uzanmaktadır. Bu mobilya, Mısır'ın kuru ve düşük nemli hava şartları sayesinde günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. O zamanlarda mobilya üretmek için, çekiç, delici, kesici, balta, ADZ ve ahşap torna gibi malzemelerin kullanıldığı görünüyor.
Yukarıdakilerden de anlaşıldığı gibi, mobilyanın en az son 5000 yıldır hayatımızın içinde olduğu açıkça görülüyor.
Günümüz Türkiye'sinde, M.Ö. 8. yüzyıldan bugünlere ulaşan en eski mobilya Anadolu'da, Gordion'da (Polatlı - Ankara) gün yüzüne çıkarılmıştır. Eelementler bir masa ve işlemeli bir servis standından oluşmaktadır. M.Ö. 2. yüzyıla ait antik Yunan'da, yatak ve çelik bir sandalyayi tasvir eden bir heykel, mobilyanın varlığını açıkça ispat etmektedir. M.Ö. 1. yüzyılda Roma dönemine ait mobilyada Pompeii kentinde görülmektedir.
Avrupa'da, Yunan-Roma gelenekleri 19. yüzyıla kadar mobilya stillerini etkilemiştir.
Modern Çağda Mobilya
19.yüzyılda yenilikçi dizayn hareketinden önce mobilyalar işlevselliği olmayan karmaşık bir şekilde tasarlanıyordu. Mobilyalar sadece dizayn ve estetik görünüme yönelikti. O mobilyayı üretmek için harcanan saat, mobilyanın değerini belirliyordu.
19. yüzyılda teknoloji ve sanayi çağındaki ilerlemeler ile birlikte, yeni materyaller ve mobilya üretiminde daha sofistike metodlar gelişmiştir. Bu mobilya stillerinin hem tasarım hemde ağırlık açısından ağırdan hafife doğru kaymasına neden olmuştur.
20.yüzyılın ilk yarısında, mobilya üretiminde fonksonellik ve erişilebilirlik, tasarım öneminin önüne geçerek ana fikir haline geldi. Bununla birlikte, özgür düşünce ve pratiklik fikri birçok tasarımın özü haline geldi.
20.yüzyılın ilk çeyreği bugün hayatımızda olan mobilyaların şeklini almasını sağlayan yenilikçi akımın gerçek anlamda başlangıç noktası oldu. Art deco, De Stijl, Bauhaus, Wiener Werkstätte ve Vienna Secession bu dönemde tasarımın önemli kurumlarındandır. İkinci Dünya Savaşı sırasında lamine kontrplak, plastik ve cam elyafı gibi yeni materyaller geliştirildi. Böylece, 20. yüzyıl farklı etkilerin kombinasyonu dışında gelişen ve yeni benzersiz malzemelerin yanı sıra seri imalatın yenilikçi bir şekilde geliştiği bir dönemdi.
Çeliğin mobilya bileşenleri içinde önemli bir parça haline gelmesi bu dönemdeydi. Kalıplı kontrplak ve plastikte bu dönemde kullanıldı. Fikir sadece estetiklik ve pratiklik arasındaki dengeyi oluşturabilmekti. Bununla birlikte, insanların sahiplenebilmesi için bir mobilyanın ulaşılabilir olması gerekiyordu.
Modern Tasarımın Sembolü: Barselona Sandalyesi
Tüm zamanların en ünlü sandalyesi. Muhtemelen birçok kişi tarafından kendi adıyla en iyi bilinen modern mobilya örneğidir. 1929 yılında Barselona fuarındaki Almanların bulunduğu salon için Ludwig Mies van der Rohe tarafından tasarlanmıştı. Ilham kaynağının Mısır firavunlarının kullandığı katlanır sandalye olduğuna inanılmaktadır. Tüm hakları Knoll Inc.'ye satılmıştır. Modernlik, gelecekte bir müddet için trend olmaya devam edecektir, modern mobilya, taşınabilir, kullanışlı, dayanıklı ve pratiklik gibi karakteristik özellikleriyle bu döneme ait kişiler tarafından tercih edilmiştir, ve tercih edilmeye devam edecektir.
Türkiye'deki Mobilya Gelişmeleri
Türkiye 1990'lı yıllardan beri mobilya sektöründe hızlı ve çarpıcı bir şekilde gelişme sağladı. Mobilya sanayisi hiç bir hammaddeyi ithal etmeden başlı başına Türkiye'de üretilen sadece bir kaç sanayiden biridir.
Türkiye'nin stratejik konumu ve insanlarının girişimci marifetleri, Türkiye'yi mobilya konusunda batıdan doğuya kadar bir merkez haline getirmiştir.
Son dört yıldır, Türk mobilya tasarımları direkt olarak Italyan tasarımlarından etkilenmistir.