Tasarım ve Bütçe İlişkisi: Bütçeye Göre Tasarım, Tasarıma Göre Bütçe

Baştan sona kadar bütçeden bağımsız bir tasarım düşünmek yanlış olur. Tasarım süreci ayrıca belirli bir miktar harcamayı da beraberinde getirmektedir. Süreçte yer alan ön hazırlık, tasarım, uygulama ve hizmet aşamalarının her biri genellikle öngörülebilir masraflar gerektirir. Bu nedenle her tasarım projesi için bir proje bütçesi oluşturulur. Proje bütçesi, projenizin finansal kaynaklarınızı baştan sona ne kadar ve nasıl kullanacağını tahmin eden bir plandır. Tasarım - bütçe ilişkisini inceleyeceğimiz bu yazımızda temelde iki farklı yaklaşıma bakacağız: “Bütçeye göre tasarım” ve “tasarıma göre bütçe”. Öncelikle "bütçeye göre tasarım" yaklaşımıyla konuyu ele aldığımızda süreç şu şekilde işliyor: Tasarımcı müşteriyle detayları konuşur ve çoğunlukla müşteri bütçeyi belirler. Ardından belirlenen bütçeyi karşılayan tasarım kararları ile süreç ilerler. Son olarak, nihai ürün veya sistem ortaya çıkar. Ancak bu durumda sınırlı ve daha az esnek bir bütçe nedeniyle istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Örneğin kısıtlı bir bütçeye göre oluşturulan tasarımlarda malzeme seçiminden, işçilikten ve kalite detayından fedakarlık etmek gerekebilir. 10x birimlik bir bütçe uzatılarak değiştirilemez. Bitmiş tasarımın formu istense de, bazı inceliklerinin atlanması gerekebilir. Bu da projeyi olumsuz etkileyebilir. İkinci seçenek olan “tasarıma göre bütçe”de işler biraz farklı gidebilir. Çünkü bu kısımda diğer seçeneğe göre asıl olan tasarımın kendisidir ve günün sonunda tasarıma hak verilir. Bütçe sorunu tasarımın ana sorunu değildir. Müşteriden detaylı bir brief alınır ve tasarım ve bütçe ana hatlarıyla belirtilir. Aşağıdaki adımlarda proje detaylandırıldığı için bütçe kesinleşir ve bütçe değiştirilir. Bu seçenekte müşterinin istek ve hayalleri; tasarımcının hedefleri ve tasarım kaygısının dinamizmi her zaman korunur. Bu sayede projenin ana konusu bütçeden çok tasarımın kendisi oluyor. Bu duruma bir örnek vermek gerekirse, tasarımdaki değişikliklerde veya ilk adımda tasarımın kalitesinden ödün verilmesine gerek yoktur. 10 adetlik proje bütçesi 11 kata kadar çıkarılabilmekte ve tasarım daha ileri bir boyuta taşınabilmektedir. Yazının sonunda özetlemek gerekirse: Her başarılı tasarım/proje/ürün aslında başarılı bütçe yönetimi demektir. Süreç, belirtilen “bütçeye göre tasarım” veya “tasarıma göre bütçe” seçeneklerine göre inşa edilir. Her iki durumun da müşteri için avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır. TECE'de tasarım sorumlusu Esra Burhan tarafından yazılan makale.